Als we alleen afgaan op wat automobilisten op internet zeggen, dan zou dit systeem een van de meest gehate, zo niet het meest gehate systeem zijn dat in moderne auto’s wordt gebruikt. Bestuurders houden er dus absoluut niet van, maar er heerst de mening dat monteurs er juist dol op zijn, omdat ze dankzij dit systeem meer klanten hebben die het niet uitschakelen in hun auto’s, waardoor hun auto’s sneller slijten en vaker dure onderhoudsbeurten nodig hebben. Hoe zit het echt? We hebben het aan experts gevraagd.
Het start-stopsysteem is in auto’s geïntroduceerd in het kader van EU-regelgeving. Het was bedoeld als oplossing en antwoord op de toenemende eisen op het gebied van milieubescherming en daarmee op de vermindering van de uitstoot van bijvoorbeeld kooldioxide en andere schadelijke stoffen. Hoewel deze technologie in principe is ontwikkeld om de uitstoot van uitlaatgassen te verminderen en brandstof te besparen, wijzen steeds meer automobilisten en monteurs erop dat het, ondanks het nobele doel, een negatieve invloed heeft op de levensduur van de motor en andere onderdelen. Maar is dat echt zo, of is het slechts een onbewust herhaalde mening die niet overeenkomt met de werkelijkheid?
Wanneer zijn start-stopsystemen geïntroduceerd?
De introductie van het start-stopsysteem in nieuwe voertuigen werd afgedwongen door richtlijnen van de Europese Unie, die vanaf 2009 fabrikanten verplichtten om te voldoen aan de Euro 5-normen en hoger. Sinds 2014 is deze oplossing standaard in de meeste nieuwe auto’s. Het belangrijkste doel was het verminderen van de CO2-uitstoot en het brandstofverbruik, vooral tijdens stilstand in files of bij verkeerslichten.

Hoe werkt het start-stopsysteem?
Een van de gevolgen van de invoering van steeds strengere emissienormen is het wijdverbreide gebruik van het start-stopsysteem in nieuwe auto’s. Dit mechanisme schakelt de motor automatisch uit tijdens stilstand, bijvoorbeeld bij verkeerslichten of in files, waardoor het brandstofverbruik en de uitstoot worden verminderd.
Het start-stopsysteem werkt op een eenvoudige manier: in auto’s met een handgeschakelde versnellingsbak hoeft de bestuurder alleen maar de koppeling los te laten en de versnelling in de vrijstand te zetten om de motor uit te schakelen. In voertuigen met een automatische versnellingsbak wordt de motor uitgeschakeld wanneer de auto stilstaat en het rempedaal wordt ingedrukt. De motor wordt opnieuw gestart wanneer de koppeling wordt ingedrukt of het rempedaal wordt losgelaten. In stedelijke omstandigheden zorgt deze oplossing voor minder lawaai en minder uitstoot van giftige uitlaatgassen tijdens stilstand.
Verslijt start-stop de onderdelen sneller?
Hoewel het idee goed leek, heeft de praktijk aangetoond dat het start-stopsysteem niet zonder nadelen is. Het systeem biedt voordelen, maar brengt ook een grotere belasting van bepaalde onderdelen van het voertuig met zich mee. De startmotor moet de motor vaker starten en de accu moet de elektrische systemen van stroom voorzien wanneer het voertuig stilstaat. Het intensievere werk van de dynamo is een extra uitdaging voor deze onderdelen.
De verbrandingsmotor, waarvan het ontwerp al meer dan honderd jaar niet significant is veranderd, functioneert het beste tijdens het opwarmen en bij een constant werkingspatroon. Het vaak uitschakelen en opnieuw starten van de motor, vooral in stedelijke omstandigheden, leidt tot snellere slijtage van de accu, de dynamo en de motor zelf.
Het is echter anders, want dat zou inderdaad het geval zijn als in auto’s met een werkend start-stopsysteem nog steeds standaardonderdelen zouden worden gebruikt en autofabrikanten er niet voor zouden zorgen dat deze aan de nieuwe eisen worden aangepast. Maar dat hebben ze wel gedaan, want voertuigen met een start-stopsysteem zijn uitgerust met versterkte startmotoren, accu’s en dynamo’s die zijn aangepast aan een hogere belasting.

Datzelfde beweren ook experts, bijvoorbeeld in het geval van accu’s. Zoals Auto Bild benadrukt, hebben moderne AGM- of EFB-accu’s, die worden gebruikt in auto’s met start-stopsystemen, een vergelijkbare levensduur als traditionele accu’s, mits de auto natuurlijk goed wordt onderhouden.
Bij het vervangen van dergelijke onderdelen moet echter worden opgemerkt dat er geen gewone startmotoren of accu’s mogen worden gebruikt die zijn bedoeld voor voertuigen zonder start-stopsysteem. Het is echter een feit dat dergelijke versterkte onderdelen duurder zijn dan standaardonderdelen. Het vervangen ervan kost dus meer, hoewel dit ongeveer even vaak gebeurt als bij auto’s zonder start-stopsysteem.
Wat is de invloed van het start-stopsysteem op het milieu?
Volgens gegevens van het Europees Milieuagentschap (EEA) kan het start-stopsysteem het brandstofverbruik met 5-10 procent verminderen. Uit een tabel op basis van EEA-gegevens blijkt dat de CO2-uitstoot door het vervoer in Europa daalt, maar dat deze waarden iets lager zijn dan verwacht, hoewel het verschil in feite niet groot is.