Terugblik op debat Nationaal Preventieakkoord 03.09.19

Gisteren vond het langverwachte Tweede Kamerdebat over het Nationaal Preventieakkoord plaats. In de
plenaire zaal gaven de preventiewoordvoerders hun verdict over het akkoord dat zo’n driekwart jaar
geleden, op 23 november 2018, werd gepresenteerd. Ze spraken niet alleen over het deelakkoord roken,
maar ook over de afspraken die zijn gemaakt om overgewicht en overmatig alcoholgebruik tegen te gaan.
 
Op het gebied van tabaksontmoediging bleek de Kamer ongekend eensgezind en ambitieus. Dat c
concludeerde ook Trouw naar aanleiding van het debat: “Veel feller dan eerder roept de Tweede Kamer op,om het roken uit te bannen”. Vrijwel alle woordvoerders spraken hun steun uit voor de doelstelling om te
komen tot een Rookvrije Generatie én voor de maatregelen die daarvoor nodig zijn. Dat is natuurlijk
fantastisch. Veel partijen gaven zelfs aan verder en sneller te willen gaan dan de gemaakte afspraken.
 
(SFEER)VERSLAG
Een kort sfeerverslag aan de hand van een aantal quotes:
HaykeVeldman (VVD): Ik kies voor die doelstellingen van de rookvrije generatie. De VVD kiest voor de
maatregelen die in het akkoord staan. De VVD juicht toe dat er organisaties, instellingen en bedrijven in dit
land zijn die al een stap verder gaan dan in dit akkoord staat.”
> Carla Dik-Faber (ChristenUnie): “Elke dag beginnen 75 kinderen — twee, drie schoolklassen vol — met roken. En elk jaar overlijden 20.000 mensen als gevolg van roken. Als je begint met roken, dan kies je
daarvoor, maar als je verslaafd bent, heb je geen keuze meer. Op het gebied van roken neemt de
staatssecretaris maatregelen om de reclame voor en de zichtbaarheid van rookwaren te beperken. Heel
goed, maar ik zou tegen alle drogisterijen, boekhandels en supermarkten willen zeggen: neem ook zelf je verantwoordelijkheid en kap er gewoon mee.”
> Antje Diertens (D66): “Mijn fractie steunt de rookvrije generatie en is dan ook tevreden over de maatregelen met betrekking tot roken. Het verhogen van de prijs per pakje sigaretten is een effectieve maatregel. Het is mooi dat we via accijnsverhoging de prijs kunnen laten stijgen naar een tientje per pakje in 2023.”
> Lilianne Ploumen (PvdA): “Het moet dus veel moeilijker worden gemaakt voor jongeren om de eerste
sigaret op te steken. De PvdA wil straffere maatregelen dan de staatssecretaris nu voorstelt. Voorkom dat
sigaretten op de hoek van elke straat te koop zijn, voer een vergunningenstelsel in, dring het aantal
verkooppunten drastisch terug en verhoog de leeftijdsgrens voor tabaksverkoop naar 21 jaar.”
> Kees van der Staaij (SGP): Bij het roken zie je dat tabaksontmoediging volgens wetenschappelijk
onderzoek is gebaseerd op substantiële prijsverhoging. Dat is heldere taal. Waarom wordt de accijns op
pakjes sigaretten niet nog meer verhoogd in deze kabinetsperiode, om hier ook echt serieuze stappen
te zetten?
> Leonie Sazias (50PLUS): Ook is men voorstander van de invoering van een vergunningstelsel voor de verkoop van tabak, om zo het aantal verkooppunten te beperken. Wat vindt de staatssecretaris van zo’n
vergunningstelsel? Is hij het met 50PLUS eens dat dat de manier zou zijn — en waarschijnlijk de enige
manier — om tabak uit de supermarkten en benzinestations te halen en alleen in speciaalzaken te laten
verkopen?
Het gehele (concept)verslag kan hier worden teruggelezen.

VERVOLG
Door de overtuigende steun van de Kamer kan het ministerie van VWS nu in volle vaart door met het
uitvoeren van de wettelijke maatregelen waarover in het akkoord afspraken zijn gemaakt. Daarnaast heeft
de staatssecretaris tijdens het debat een aantal toezeggingen gedaan, waar hij mee aan de slag gaat. Zo
maakt hij bijvoorbeeld extra tempo met het uitwerken van de mogelijkheden om het aantal verkooppunten
daadwerkelijk te verminderen.
 
MOTIES
Er zijn tijdens het debat negen moties ingediend in relatie tot tabaksontmoediging. Het merendeel van deze moties vraagt om verder of sneller te gaan dan de gemaakte afspraken in het Preventieakkoord:
1. Verzoekt de regering een vergunningenstelsel in te voeren voor de verkoop van tabak om het aantal
verkooppunten van tabak te verminderen en de naleving van de leeftijdsgrens bij de verkoop van tabak te
verbeteren. (Van Gerven -SP, Ploumen -PvdA en Renkema -GL).
2. Verzoekt de regering te laten onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om voor rokers die niet kunnen
stoppen met hulp van beschikbare behandelingen, een klinische behandeling te realiseren, (Sazias –
50plus, Ploumen – PvdA, Van Gerven – SP, Renkema -GL, Van der Staaij – SGP, Ouwehand – PvdD)
3. Verzoekt de regering een nulmeting van het aantal tabaksverkooppunten in Nederland uit te voeren en de komende jaren te monitoren hoe dit aantal zich ontwikkelt, en de Kamer hier jaarlijks over te informeren. 4. Roept supermarkten op om te stoppen met de verkoop van tabaksproducten; spreekt daarnaast uit dat
als het aantal tabaksverkooppunten de komende jaren — en in ieder geval vóór 2022 — niet substantieel
daalt, wettelijke maatregelen moeten worden genomen met als doel dat tabaksproducten hooguit alleen in
speciaalzaken te koop zullen zijn, (Kuik -CDA en Dik-Faber -CU).
Alleen de PVV diende enkele moties in om de gemaakte afspraken terug te dringen:
5. Verzoekt de regering nieuwe verpakkingseisen pas door te voeren na evaluatie van de effectiviteit van de eerder ingevoerde verpakkingseisen (Mulder – PVV).
6. Verzoekt de regering zware sigaren uit te zonderen van het uitstalverbod en andere verpakkingseisen
(Mulder – PVV).
7. Verzoekt de regering de e-sigaret uit te zonderen van het uitstalverbod en andere verpakkingseisen
(Mulder – PVV).
Over de moties zal volgende week dinsdagmiddag (10 september) worden gestemd.

Bron: Alliantie Nederland Rookvrij