Deze huisartsen maken de entree van hun praktijk rookvrij

Zestig huisartsen maken de entree van hun praktijken rookvrij. De dokters kalkten hun dringende oproep maandag alvast op de stoep. ‘Wij zien de gevolgen. Zoveel mensen worstelen met roken.’

Het stormt en het regent, maar dat weerhoudt een tiental huisartsen er niet van om hun ‘rookalarm’ op de stoep te kalken. Op de Hoogte Kadijk, voor de triagepost die Amsterdammers ’s avonds en in het weekend aan de lijn krijgen als ze de huisarts bellen, spuiten ze hun boodschap op de grond met ‘green graffiti’: ‘Rookvrij 2020. #dehuisarts’.

Vooral de afzender moet ontzag wekken. Als de dokter het zegt… Maar de huisartsen, die net uit de vergadering komen van de Amsterdamse Huisartsenkring, hebben er nog een extra bedoeling mee, zegt David Koetsier, huisarts in Noord. “Dat rokers weten: dit is een plek waar je kunt praten over roken en hulp kunt zoeken.”

Daarom trekken de huisartsen na hun vergadering nog even langs een paar huisartsenpraktijken met de spuitbus. Het kan rokers die bij de dokter komen op een idee brengen. “Begeleiding bij het stoppen wordt vanaf dit jaar volledig vergoed door de zorgverzekering,” zegt huisarts Ilona Statius Muller uit De Pijp.

Met krijtverf wordt de boodschap op de stoep gekalkt.

Na drie keer krijgen de dokters er handigheid in: de boodschap die ze door een mal aanbrengen op de stoep, is steeds beter leesbaar. Niet dat die lang blijft zitten. Ze gebruiken krijtverf. Als ze een half uur later terugkomen bij hun fiets is hun eerste ‘graffiti’ een witte vlek geworden. Ter plekke besluiten ze om pas volgende keer de stoep voor de Stopera vol te spuiten. “Het blijft twee maanden zichtbaar,” had Koetsier begrepen. “Bij droog weer.”

Rond hun eigen huisartsenpraktijk pakken ze het grondiger aan. Daar komen bordjes te hangen, de Huisartsenkring heeft ze net besteld. ‘Dit terrein is rookvrij’ komt erop te staan. ‘Fijn dat u hier niet rookt.’ Daarmee is het geen rookverbod, maar een vriendelijk verzoek om voor de deur bij de dokter geen sigaret op te steken. “Bij ons hangt het al een paar jaar,” zegt Statius Muller. “Het is geen verbodsbord, maar een uitnodigingsbord.”

Rookvrije zones

De huisartsen hebben de wind mee met hun antirookactivisme. Nadat de entree van ziekenhuizen al rookvrij was geworden, besloot de gemeente onlangs ook de ingangen van sportclubs, speeltuinen, kinderopvanglocaties en zorginstellingen aan te wijzen als rookvrije zones. Eerder kreeg de pont al die status, op initiatief van Koetsier. Ook de Beverwijkstraat in Noord, waar zijn praktijk zit, is rookvrij.

Maar dat betekent dan weer niet dat alle huisartsenpraktijken al dit voorjaar zo’n bord voor de deur krijgen. Hooguit een kwart van de huisartsen doet mee. Ze kunnen niet allemaal beslissen over de straat voor hun deur, weet Koetsier. Bij de Ouder- en Kindcentra (de vroegere consultatiebureaus) zou een rol spelen dat ze niemand willen ontmoedigen om langs te ­komen. Dus ook rokers niet.

Artsen voelen zich steeds minder geremd om hun waarschuwingen voor zich te houden. “Door ons werk zien we de gevolgen. Zoveel mensen die worstelen met het roken,” zegt Koetsier. “Het is zo’n kwelling. Gemiddeld slaagt maar één op de vier stoppogingen,” zegt Statius Muller.

Niet belerend

Zorgpersoneel dat buiten voor de deur staat te roken, dat is al helemaal uit den boze. “Vroeger was het not done om ook maar over roken te ­beginnen. Dat was de eigen keuze van de ­patiënt,” weet Koetsier. “Nu vinden wij: als je in de zorg werkt en je rookt, dan moet je dat niet op je werk doen. Je moet er zelfs niet naar ruiken.”

Ook daarvoor werken de bordjes, weet Statius Muller. De apothekersassistent gaat voor een rookpauze een eind verderop staan. Voor wie wil stoppen met roken hebben de huisartsen in Amsterdam ook een volle gereedschapskist met hulpmiddelen: groepstrainingen, een online programma, praktijkondersteuners. Maar het ‘rookalarm’ moet ook weer niet belerend worden, zegt Statius Muller. “We staan hier niet met dat vingertje, maar met de helpende hand.”

Bron: Parool.nl